ظریف:لفاظی آمریکایی‌ها ناشی از توهم و کج‌فهمی است/ پورابراهیمی: ادبیات اقتصادی وزارت خارجه باید تغییر کند/ کرباسیان:آمده‌ام کاهش بیکاری را عملیاتی کنم
تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۱۳۱۳۰
جلسه علنی نوبت صبح مجلس شورای اسلامی برای بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه دوازدهم در حال برگزاری است.
به گزارش جنوب نیوز،جلسه علنی نوبت صبح امروز (چهارشنبه، 25 مرداد) مجلس شورای اسلامی برای رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم به ریاست
هم‌اکنون241 تن از وکلای ملت در صحن علنی حضور دارند که براین اساس 49 کُرسی مجلس خالی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هم اکنون وزرای پیشنهادی اطلاعات، کشاورزی و اقتصاد و دارایی در صحن علنی حضور دارند.
روز گذشته بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی با سخنان دو ساعته رییس جمهور آغاز شد و در ادامه 9 نماینده مخالف و موافق که برای هر گروه 75 دقیقه وقت اختصاص یافته بود به بیان دیدگاه های خود پرداختند.
در آغاز جلسه علنی بعد از ظهر هم که از ساعت 14:30 الی 19:30 برگزار شد آقای جهانگیری معاون اول رییس جمهور از 25 دقیقه دیگر زمان دوساعت و سی دقیقه ای دفاع از وزرای پیشنهادی استفاده کرد و بنابراین رییس جمهور یا معاون وی تنها 5 دقیقه دیگر برای دفاع از وزرا زمان در اختیار دارند.
همچنین در جلسه روز گذشته بحث و بررسی درباره دو وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش و ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان نظرات مخالفان و موافقان و وزیران پیشنهادی به پایان رسید و در پایان جلسه دو مخالف وزیر اطلاعات صحبت کردند و ادامه بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی اطلاعات هم اکنون در دستور جلسه علنی قرار دارد.
اعلام نظر موافقان و مخالفان
وزیر پیشنهادی اطلاعات
آقای علوی نقش پدر را در وزارت اطلاعات دارد(جزئیات بیشتر)
موافق/عزیز اکبریان نماینده مردم کرج
وزارت اطلاعات در کنار ارتش و سپاه یک جزیره امنیت برای جمهوری اسلامی ایران تشکیل داده‌اند.
یکی از سرمنشاءهای ایجاد امنیت در کشور آقای علوی است که نقش پدری را در وزارتخانه ایفا می‌کند.
او یک عالم مجاهد است که در 4 سال رسالت خود توانسته وظایف خود را به نحو احسن انجام دهد.
شاخصه‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد امنیت جامعه بالا رفته و احساس ناامنی در میان مردم پایین آمده است.
با تشکیل پرونده‌های اختلاس 37 هزار میلیارد از پول بیت‌المال بازگشت داده شده است.
120 گروه تروریستی که قصد انفجار در کشور داشتند توسط وزارت اطلاعات کشف و منهدم شدند.
آقای علوی و زیرمجموعه وی همکاری مناسبی با اطلاعات سپاه دارد.
مطهری: "علوی" مرد میدان وزارت اطلاعات نیست(جزئیات بیشتر)
مخالف/علی مطهری
به مروز زمان برخی نهادها حوزه فعالیت خود را گسترش دادند و وارد حوزه کاری وزارت اطلاعات شدند.
مشکل امروز مجلس با وزارت اطلاعات این است که وزیر نمی‌تواند به بسیاری از سوالات پاسخ دهد.
وقتی درباره بازداشت مدیران تلگرامی سوال میکنیم می‌گوید "این کار توسط نهادهای دیگری انجام شده و من هم معترضم".
در نتیجه مجلس نمی‌تواند به وظیفه نظارتی خود در رابطه با حقوق ملت رسیدگی کند.
وی افزود:متولی اصلی اطلاعات در کشور باید وزارت اطلاعات باشد. تکلیف ما با وزارت اطلاعات باید روشن شود و حیطه کاری خود را مشخص کند
علوی در چهار سال گذشته نشان داده مرد این میدان نیست گرچه قدردان زحمات ایشان هستیم.
وزارت اطلاعات در دوره علوی عملیات‌های موفق بسیاری انجام داده است(جزئیات بیشتر)
موافق/نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه
آقای علوی نگاهی فرهنگی به امنیت دارد.
آقای علوی رفتار عاقلانه‌ای در چارچوب نظام و شورای عالی امنیت ملی در پیش گرفت
در زمان تصدی آقای علوی در وزارت اطلاعات عملیات‌های موفق بسیاری انجام شده است.
مردم در چهار سال گذشته بالاترین رضایتمندی را از وزارت اطلاعات داشتند(جزئیات بیشتر)
موافق/محمدحسین قربانی نماینده مردم آستانه اشرفیه
خوشحالیم که وزارت اطلاعات به مدیری توانمند سپرده شده است.
نباید یادمان برود که تا دیروز این وزارتخانه در پایین‌ترین سطح رضایتمندی بود.
مگر ما از دولت نمی‌خواهیم به دنبال نیروهای مخلص، میدانی و کارآمد باشد؟ آیا اگر آقای علوی در وزارت اطلاعات حزبی عمل نمی‌کند، بد است؟
وزارت اطلاعات جزو پیچیده‌ترین وزارتخانه‌های کشور است، اما خود آقای علوی جزو زلال‌ترین گزینه‌های پیشنهادی است.
هزاران میلیارد فرار مالیاتی و قاچاق کالا را شناسایی کردیم/ برخورد وزارت اطلاعات با بسیاری از فسادهای بانکی(جزئیات بیشتر)
سیدمحمود علوی وزیر پیشنهادی اطلاعات در جلسه رای اعتماد کابینه دوازدهم
اقدامات پژوهش پایه در امر پژوهشی و اقدامات آینده‌نگرانه انجام گرفت
وزارت اطلاعات در این مدت در جهت ارتقای تجزیه و تحلیل اطلاعاتی اضافه بر تجمیع اطلاعاتی اهتمام ورزید
در این مدت چهار سال از یک انضباط مالی و هزینه‌کرد برنامه‌ای اعتبارت و بهره‌وری بهینه از منابع مالی بهره بردیم.
همگرایی و همدلی و همکاری با جامعه اطلاعاتی که همه اعضای جامعه اطلاعاتی اذعان دارند انجام شد.
وزارت اطلاعات در این مدت بر مسئله آموزش در مقابله با نفوذ اهتمام داشت.
ارتقاء امنیت اقتصاد کشور و برای تحقق اقتصاد مقاومتی انجام شد.
وزیر پیشنهادی اقتصاد
برنامه‌های کرباسیان شعار است/ من بهتر از وی برنامه می‌نویسم(جزئیات بیشتر)
مخالف/ولی ملکی نماینده مشکین شهر
صحبت من با عنوان مخالف به خاطر ندیدن توانایی‌های ایشان نیست
آقای کرباسیان فردی اخلاق‌مدار و خوش برخورد است اما برنامه‌های ایشان به جزء نظریه‌پردازی چیزی ندارد.
اقتصاد اعداد و ارقام می‌خواهد باید برنامه کمی ارائه شود تا بتوان سالیانه گزارشی را ارائه داد.
وی خاطر نشان کرد: آقای کرباسیان شما چهار سال مسئولیت گمرکات ایران را داشته‌اید باید کارنامه خود را ارائه می‌دادید.
سهم سرمایه‌گذاری خارجی (GDP) از 24 کشور منطقه بیست و دوم هستیم.
وزیر پیشنهادی محترم برنامه خود را اعلام کنید که چه خواهید کرد.
شما چگونه می‌توانید این برنامه‌ها را اجرا کنید. اگر نتوانید برنامه شما شعار است و با شعار نمی‌توان کاری کرد.
برنامه‌های شما شعار است من هم می‌توانم بهتر از اینها را بنویسم.
نقطه قوت "کرباسیان" پایبندی به اسناد بالادستی و اقتصاد مقاومتی است(جزئیات بیشتر)
موافق/فریده اولاد قباد نماینده مردم تهران
کرباسیان از بعد تحصیلات دارای مدرک دکتری برنامه‌ریزی و صاحب شانزده کتاب است که نشان از آشنایی وی با فضای کسب و کار و معادلات جهانی است.
در دانش به روز از جدیدترین تئوری‌ها آگاه است و از منظر اجرایی حدود 28 سال معاون وزیر بوده است.
در دوره کاری وی تعاملات با کارآفرینان به بالاترین سطح رسید. کرباسیان دارای قدرت تعامل و همکاری چندجانبه است.
از دیگر نکاتی که برای ما حائز اهمیت است پایبندی وی به اسناد بالادستی و برنامه ششم توسعه و سیاست‌های کلی ابلاغی رهبری از جمله اقتصاد مقاومتی و اصل 44 است.
"رکود" در کشور کاری کرده که دل مردم برای "تورم" تنگ شده است(جزئیات بیشتر)
مخالف/رسول خضری نماینده مردم پیرانشهر
بحث اقتصادی مشکل اول کشور است به طوری که امروز رکود کاری کرده است که مردم دلشان برای تورم تنگ شده است.
و در بحث موسسات مالی در سال 90 و 91 اختلاس‌هایی سه هزار میلیاردی در غرب کشور صورت گرفت که رسیدگی به این اختلاس‌ها در منطقه ما هنوز بلاتکلیف مانده است و ما از آقای کرباسیان درخواست میکنیم که صراحتاٌ بگویند چقدر اهتمام دارند تا به این موضوع رسیدگی کنند.
متأسفانه نهادهای نظارتی بانک مرکزی در این سالها بسیار ضعیف عمل کرده‌اند و مردم از عملکرد بانک مرکزی گله‌مند هستند و باید وضعیت موسسات مالی و اعتباری هرچه سریعتر حل و فصل شود.
ما انتظار داریم با توجه به اینکه آقای کرباسیان فردی عملگرا است بتواند در برنامه خود اشاره کند که چگونه می‌خواهد حلقه واصله میان اقتصاد و امنیت را برقرار کند.
«کرباسیان» با یک تیم مشاوره قوی ضعف‌های تئوریک را برطرف کند(جزئیات بیشتر)
مخالف/سیدهادی بهادری نماینده مردم ارومیه
ما برای اقتصاد نیاز به تئوری و مدل داریم و در دنیا شاهد اقتصادهای نوظهور هستیم که از تئوری‌ها و مدل‌های مشخصی پیروی می‌کند.
کرباسیان با یک تیم مشاوره قوی ضعف‌های تئوریک را برطرف کند.
موسسات مالی غیرمجاز باید جمع شود و سرمایه بانک‌ها به سمت کارهای مولد پیش برود و شعب بانک‌های خارجی در کشور ایجاد شود.
"کرباسیان" قطعا وزارت اقتصاد را متحول می‌کند(جزئیات بیشتر)
موافق/عبدالحمید خدری
ایشان با اصلاحات 4 سال گذشته در ساختار گمرک، تحول جدی در گمرک به وجود آوردند و امیدواریم این سیستم را در نظام مالیاتی نیز پیاده کنند.
نمایندگان محترم مجلس آمار و ارقام قبل از تصدی آقای کرباسیان را در گمرک ببینید که چه تحولی را ایجاد کرده و چه خدمت شایانی را کرده است.
دوستان! انصاف هم خوب چیزی است. من یک لحظه احساس کردم در جلسه استیضاح وزیر اقتصاد هستم
آقای کرباسیان سالیان متمادی در وزارتخانه‌ها خدمت کرده و اگر گوشه‌ای از آن تجارب ارزنده خود در وزارت اقتصاد به کار بگیرد قطعا موفق شده و تحول ایجاد خواهند کرد.
«کرباسیان» دروازه دلارهای غیرنفتی را به کشور باز کرد/ وی اهل فرقه‌بازی سیاسی نیست(جزئیات بیشتر)
موافق/سید کمال‌الدین شهریاری نماینده مردم دشتی و تنگستان
شناخت بنده از آقای کرباسیان 25 سال است و وی مرد تجربه و عمل است.
برنامه‌هایی که آقای کرباسیان ارائه کرده، برنامه‌هایی است که براساس سند چشم‌انداز، اقتصاد مقاومتی، برنامه پنجم و ششم و بودجه سالانه است.
این کار کردن آقای کرباسیان با دولت‌های مختلف نشان می‌دهد که ایشان شخصیتی فراجناحی و به دور از فرقه‌بازی‌های سیاسی است
آقای کرباسیان تاکنون در مسئولیت‌هایی که بوده حاشیه نداشته است.
کرباسیان در نهادهای غیردولتی نیز خدمت کرده که این نشان از تجربه بالای وی است.
اولین فردی که دروازه دلارهای غیرنفتی را به کشور باز کرد آقای کرباسیان بود.
آمده‌ام کاهش بیکاری را عملیاتی کنم/چاره‌ای جز اصلاحات ساختاری نداریم(جزئیات بیشتر)
مسعود کرباسیان وزیر پیشنهادی دولت دوازدهم برای تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی
همگی خواستار پیشرفت ایران و وضعیت رفاهی مردم هستیم.
اتخاذ سیاست‌های خردمندانه در دولت تدبیر و امید بوده که ثبات را به اقتصاد کشور بازگردادند.
اگر بخواهیم شاهد افزایش تولید داخلی و افزایش اشتغال برای جوانان باشیم، چاره‌ای نداریم جز اینکه برای رفع این مشکل تاریخی و اقتصادی کاری بزرگ و خطیر انجام دهیم.
آمده‌ام تا برنامه‌های مصوب گسترش تولید داخلی و کاهش بیکاری را عملیاتی کنم.
اقتصاد مقاومتی تجلی تجربه درازمدت ملت ایران از اقتصاد است و برنامه ششم توسعه برنامه میان مدتی در این زمینه است که می‌تواند اثرات خوب آن را تجلی کند.
آمده‌ام تا سیاست‌های اقتصادی مقاومتی و برنامه توسعه را اجرایی کنم و این مهم جز با عزم مردم و مشارکت شما نمایندگان محترم امکان پذیر نیست.
طبق دانشهای نوین علمی اقتصاد بهبود وضعیت محیط کسب و کار جزو اولویت های بخش اقتصاد به شمار می‌رود و بنگاه‌های کوچک می‌توانند نقش موثری در این حوزه ایفا کنند.
در این مسیر چاره‌ای نداریم جز اینکه دست به اصلاحات ساختاری در حوزه اقتصاد بزنیم.
توانستیم با بهره‌گیری از نیروهای نخبه این سرزمین و همکاران خوب خودم در گمرک، سامانه‌ای اجرا کنم.
اجرای طرح جامع مالیاتی و قانون مالیات ارزش افزوده که در دستور کار کمیسیون اقتصاد قرار دارد می‌تواند مشکلات عدیده این حوزه را برطرف کند.
وزیر امور خارجه
برخی سفرا به دنبال کاسبی و مسائل مالی خود هستند(جزئیات بیشتر)
مخالف/محمدعلی پورمختار نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ
شاهد یک ضعف مفرط در ورارتخانه‌ها به دلیل عدم نظارت وزارت خارجه و کار خواستن از آنها هستیم
ما در زمینه بازاریابی و صادرات و واردات و مراوات مالی تجار مشکلاتی داریم و تجار بارها نسبت به این مسئله و نیز عدم همراهی سفارتخانه‌ها گله کرده‌اند.
اگرچه آقای ظریف قول داد معاونت اقتصادی را تشکیل می‌ده اما ما 4 سال را در این شرایط سخت اقتصادی از دست دادیم.
متاسفانه حمایت از اتباع ایرانی در طول این دوره ضعیف بوده و ما شکایات زیادی از اتباع ایرانی داشتیم که گرفتار شده بودند اما از سوی وزارت خارجه گفتند که بودجه کافی نداریم.
سؤال ما این است که چرا وزارت امور خارجه نتوانسته است فضا را طوری مدیریت کند که این قطعنامه‌ها صادر نشود لذا امیدواریم آقای ظریف این مسائل را سامان دهد.
"ظریف" مصمم به تحول در ساختارهای قدیمی وزارت امورخارجه است(جزئیات بیشتر)
موافق/حسین رضازاده نماینده مردم کازرون
آقای ظریف نگاه متفاوتی به سیاست خارجی دارد و توانسته نگاه دنیا به سیاست خارجی ایران را نسبت به گذشته تغییر دهد.
آقای ظریف با اقتدار از سد کشورهایی که از پشت به ما خنجر می‌زنند و دشمنی می‌کنند، گذشت.
اتخاذ رویکرد تعاملی، منطقی و سازنده با دنیا منجر شد که گشایش‌هایی در تمامی حوزه‌ها پدید آید.
بنده آقای ظریف را اهل ابتکار و تحولات نو می‌دانم، وی نخستین زن را به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در دیگر کشورها انتخاب کرد.وزیر پیشنهادی امور خارجه مصمم است ساختارهای قدیمی به جا مانده از گذشته را بشکند و با ایجاد معاونت اقتصادی، رویکرد دیپلماسی اقتصادی را در کنار دیپلماسی امنیتی همراه کند.
ایران با اخم و خنده دیگران خوشحال و مضطرب نمی‌شود/ برای تامین امنیت خودمان به هیچ کشوری متکی نیستیم(جزئیات بیشتر)
محمدجواد ظریف وزیر پیشنهادی امور خارجه
عصر برتری غرب در نظام بین‌الملل به سر آمده و جهان وارد عصر پساغربی شده است
و قدرت و ثروت در جهان در حال جابجایی است.
ایران به لطف الهی و با اتکاء بر مقاومت ملت از ثبات و استحکام کم نظیری برخوردار است.
ایران امنیت را از دورن کشور و مردم خود می‌گیرد، برای تامین امنیت خود به هیچ کشوری متکی نیست و با اخم و خنده دیگران خوشحال و مضطرب نمی‌شود.
ایران قدرت اقتصادی را از درون می‌گیرد و ایران به عنوان یک کشور قدرتمند منطقه‌ای به مسئولیت منطقه‌ای خود آگاه است.
منبع: جنوب نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jonoubnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جنوب نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۱۳۱۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ یکی از باکیفیت‌ترین رشدهای اخیر ایران است
به گزارش خبرگزاری مهر، رهبر انقلاب در دیدار رمضانی مسئولان نظام ضمن تذکر برخی نکات برای تحقق شعار سال ۱۴۰۳، سال «جهش تولید با مشارکت مردم»؛ فرمودند: «یکی از موانع که مربوط به شعار سال [هم] هست، مداخله‌های دولتی و حکومتی در مسائل اقتصاد است. این را ما سالها است داریم مطرح میکنیم. امسال بنده مسئله‌ی «مشارکت مردم» را در شعار سال قرار دادم، برای اینکه به امکانات مشارکت مردم بیشتر توجّه بشود و مردم در مسائل اقتصاد به معنای واقعی کلمه به عرصه بیایند. مردم یعنی توان مردم؛ توان مالی، توان فکری و ذهنی، توان ابتکاری؛ ابتکارات مردم وارد میدان بشود. ما سود میبریم.» ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
رسانه KHAMENEI.IR در گفت‌وگو با سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، وضعیت اقتصادی کشور و برنامه‌های دولت برای تحقق شعار سال ۱۴۰۳ یعنی «جهش تولید با مشارکت مردم» را بررسی کرده است. خاندوزی معتقد است برای عملیاتی شدن مشارکت مردم در اقتصاد علاوه بر شفافیت، به نقش‌آفرینی مردم در لایه‌های مدیریتی، نظارت و تولید نیاز داریم.
ابتدا نگاهی به رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۲ داشته باشیم. برخی معتقدند بخش عمده‌ی این رشد اقتصادی بابت صادرات نفت بود؛ این افراد به رشد منفی بخش کشاورزی و رشد پایین بخش صنعت استناد می‌کنند. همچنین بخشی از رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ را نیز به استفاده از ظرفیت‌های خالی بعد از دوران کرونا نسبت می‌دهند. نظر شما درباره رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ چیست؟
وقتی دولت در سال ۱۴۰۰ شروع به کار کرد، مبتنی بر آسیب‌شناسی وضعیت اقتصادی سال‌های گذشته و دهه‌ی نود، به این جمع‌بندی رسید که باید بر روی دو محور تکیه کند. محور اول، خارج کردن اقتصاد ایران از وضعیت رکودی شدید بود. این وضعیت، ضعف توان تولید در کشور و تمام متعلقات آن مانند اشتغال، سرمایه‌گذاری، بهره‌وری را شامل می‌شد و موجب کاهش شدید درآمد ملی و تولید ناخالص داخلی سرانه‌ی کشور شده بود و متأسفانه قدرت خرید خانوارها را به‌شدت کاهش داده بود. محور دوم، علاج وضعیت تورمی بود.
برای تدبیر این دو موضوع، در همان شش ماهه‌ی اول شروع به کار دولت سیزدهم، سندی تحت عنوان «نقشه راه رشد غیر تورمی» توسط وزارت اقتصاد و دارایی آماده و به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه شد و با برخی اصلاحات توسط اعضای اقتصادی دولت به تأیید رسید.
سال ۱۴۰۲ در شرایطی آغاز شد که رسماً فرمان رهبر انقلاب صادر شد برای اینکه مهار تورم و رشد تولید اولویت شماره‌ی یک اقتصاد کشور باشد. این مسئله ما را بر آن داشت که به شکل جدی‌تر، رشد تولید و کاهش تورم را دنبال کنیم. لذا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۲ مصوبه‌ای با اجماع نهادهای اقتصاد کلان دولت -یعنی سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی- تنظیم و ابلاغ شد.
به نظر می‌رسید خروج ما از آن رکود دهه‌ی نود، صرفاً با کار بیشتر در حوزه‌ی اقتصاد فراهم نمی‌شود. باید جهتگیری‌های نو و رویکردهای تحولی در کنار تلاش بیشتر دستگاه‌ها، فعالان اقتصادی، استانداران و وزرا اضافه شود و آن تغییر جهتگیری‌ها، پنجره‌های امیدآفرینی را برای فعالان اقتصادی باز کند. مجموعه‌ی این تدابیر بحمدالله موجب شد که ما در سال ۱۴۰۲ نرخ رشد اقتصادی بالایی را نسبت به چند سال گذشته شاهد باشیم.
در مورد نرخ رشد سال ۱۴۰۰ که اولین سال دولت بود، می‌گفتند این چهار درصد نرخ رشد، ناشی از این است که شرایط کرونایی به پایان رسیده است. وقتی آن نرخ رشد چهار درصد در سال ۱۴۰۱ هم تکرار شد و در سال ۱۴۰۲ بالاتر از سال‌های قبل شد نشان داد که نرخ رشد اقتصادی، نه به شرایط خروج از دوران کرونا برمی‌گشت و نه یک اتفاق استثنایی و تصادفی است.
در برخی محافل نیز این ادعا مطرح شده است که رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ ناشی از افزایش قیمت جهانی نفت است. مطلع هستید که در حسابداری رشد اقتصادی، تغییرات قیمت مهم نیست و رشد مقدار تولیدات نفتی در محاسبات لحاظ می‌شود. این افزایش میزان تولیدات نفتی در دولت سیزدهم هم ناشی از افزایش قدرت صادرات نفت است. متأسفانه در دوره‌های اخیر برخی از دولت‌ها ادعا می‌کردند که با وجود تحریم‌ها، جمهوری اسلامی نمی‌تواند نفت بیشتر صادر کند اما تجربه‌ی این دولت نشان داد که ما می‌توانیم. الان متقاضی نفت صادراتی وجود دارد و ما به آن میزان تولید نفت نداریم که در اختیار آنها قرار بدهیم.
بنابراین دستور کار دولت، افزایش میزان تولیدات نفت است تا بتوانیم صادرات بیشتری داشته باشیم. هیچ محدودیتی از جهت صادرات فعلاً پیش روی ما نیست. دیپلماسی اقتصادی آقای رئیس‌جمهور و دولت کمک کرده است به اینکه مانع‌ها برطرف شود.
حتی بدون نرخ رشد ناشی از تولیدات نفتی، باز هم مجموع نرخ رشد سایر بخشهای غیرنفتی کشور، در همان حوالی چهار درصد است. بنابراین نرخ رشد غیرنفتی ما، مشابه سال‌های گذشته، حدود چهار درصد است. با وجود تولیدات نفتی، این عدد -احتمالاً در آخرین داده‌های مرکز آمار ایران- به بالای پنج درصد خواهد رسید.
برای پاسخ به این پرسش که آیا کیفیت این رشد واقعاً ناشی از بهبود و رونق در اقتصاد است یا نه، شواهد مختلفی به ما حکایت می‌کند که اتفاقاً رشد سال ۱۴۰۲ یکی از باکیفیت‌ترین رشدهای اقتصادی تمام سال‌های اخیر اقتصاد ایران است.
اولین شاخص، رشد سرمایه‌گذاری -به‌عنوان یکی از عوامل رشد بلندمدت- است. آمارها نشان می‌دهند که تشکیل سرمایه‌ی ثابت ناخالص کشور در نه ماهه (۱) سال ۱۴۰۲ بیش از ۴.۵ درصد رشد داشته است. بنابراین همزمان رشد سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است.
دوم اینکه همزمان با رشد اقتصادی، شاهد کاهش نرخ بیکاری در اقتصاد ایران بودیم. یکی از بهترین رکوردهای نرخ بیکاری تمام سال‌های گذشته‌ی کشور مربوط به پاییز ۱۴۰۲ است که به زیر هشت درصد رسید. البته همزمان با کاهش بیکاری، مشارکت اقتصادی افزایش داشته است. این طور نیست که بگوییم چون نرخ مشارکت کم شده پس نرخ بیکاری به شکل حسابداری و محاسباتی پایین نشان داده شده است.
سوم اینکه ما در حوزه‌ی خارجی و تجارت بین‌الملل هم شاهد رشد قابل توجهی هستیم. به لحاظ وزنی حدود ۹ درصد میزان صادرات غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۲ افزایش داشته است. البته چون قیمت محصولات پتروشیمی و فولادی در سال ۱۴۰۲ در بازارهای بین‌المللی کاهش پیدا کردند، عایدی ارزی ما کمتر از سال قبل است، اما واقعیت این است که اگر قیمتهای جهانی کاهش پیدا نمی‌کردند، درآمد ارزی صادراتی ما هم مانند رشد وزنی صادراتمان افزایشی می‌شد.
چهارمین شاخص نیز سرمایه‌گذاری خارجی است؛ در سال ۱۴۰۲ یکی از بالاترین مقادیر سرمایه‌گذاری‌های واقعی خارجی رقم خورد؛ نه فقط آن چیزهایی که تفاهم و امضا شده است بلکه آن چیزی که واقعاً منتج به عقد قرارداد و ورود سرمایه‌گذاری خارجی شده، حدود پنج و نیم میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ بوده است.
فعالان اقتصادی هم به جهت تسهیل محیط کسب و کار، این رشد اقتصادی را کاملاً درک می‌کنند. بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها در شاخصی که به «شامخ (۲)» معروف است، در پایان اسفندماه ۱۴۰۲، عدد بالای ۵۵ صدم را شاهد بودیم که یکی از اعداد خوب ایّام اخیر محسوب می‌شود و حاکی از امیدواری بیشتر فعالان اقتصادی نسبت به رونق و چشم‌انداز خرید در آینده است. همچنین صدور مجوزهای کسب و کار بهبود یافته است. امروز از طریق درگاه ملی مجوزها بیش از یک میلیون و ششصد و پنجاه هزار نفر بدون هیچ‌گونه کاغذبازی، بروکراسی، اتلاف زمان و فساد، مجوزهای خودشان را دریافت کرده‌اند.
همچنین در حوزه‌ی گمرکات کشور، اقدامات خوبی برای تسهیل تجارت انجام شد. در سال ۱۴۰۲، تعداد بخشنامه‌های حوزه‌ی تجاری و گمرکی کشور ۵۳ درصد کاهش یافت. پیش‌بینی‌پذیری خیلی خوبی فراهم شد، تا دیگر هر روز و هر ساعتی یک بخشنامه‌ی غافل‌گیرکننده برای صادرکننده و تولیدکننده رقم نخورد.
ما توانستیم دو مصوبه‌ی پیش‌بینی‌پذیر در سال ۱۴۰۲ از هیئت وزیران بگیریم؛ هم برای نرخ‌گذاری‌ها و قیمت خوراک در محصولات پتروشیمی و خوراک گاز صنایع کشور و هم در زمینه‌ی مجموعه‌ی تغییراتی که در همه‌ی مقررات کسب و کار انجام می‌شود. دولت خودش را منضبط کرد و گفت هیچ تغییری نباید در عوارض و مجموعه‌ی مقررات حوزه‌ی کسب و کار در دولت انجام شود مگر اینکه از چند روز قبل -بعضی از حوزه‌ها ۱۵ روز و بعضی تا ۹۰ روز- به اطلاع فعالان اقتصادی برسد. این اقدام در زمینه‌ی پیش‌بینی‌پذیر کردن متغیرهای سیاستی بسیار گره‌گشا و بی‌سابقه بود. بنابراین همه‌ی شواهد حاکی از این است که نرخ رشد سال ۱۴۰۲ یک نرخ رشد کاملاً سازگار با همه‌ی ابعاد بخشهای واقعی اقتصاد ایران و یکی از رشدهای کاملاً باکیفیت است.
با توضیحات شما می‌توان گفت رشد حدود ۴ درصدی (بدون نفت) در سال ۱۴۰۲ با کیفیت بوده است. این خوب است اما در شعار سال ۱۴۰۳ عبارت «جهش تولید» را داریم و می‌دانیم که منظور از جهش تولید، رشد کمّی بالا است. رسیدن به میانگین رشد ۸ درصدی در طول سال‌های برنامه‌ی هفتم نیز مطالبه‌ی رهبر انقلاب است. ارزیابی شما از چالش‌ها و موانع پیش روی تحقق رشد اقتصادی بالا در سال ۱۴۰۳ چیست؟ به عنوان مثال براساس داده‌های مرکز آمار، رشد بخش تأمین آب، برق و گاز در هر سه فصل سال ۱۴۰۲ یعنی بهار، تابستان و پاییز منفی بود. آیا می‌توان پیش‌بینی کرد که در سال جاری در تابستان کمبود برق برای صنایع خواهیم داشت و در زمستان کمبود گاز؟
نکته‌ای که درباره قیدهای رشد صنایع و رشد تولید در سال ۱۴۰۳ به آن اشاره کردید، از جمله قیدی که محدودکننده است، در مورد تأمین بخشی از منابع انرژی یا منابع تأمین مالی، دو قید بسیار مهم هستند. متأسفانه میراث دهه‌ی ۱۳۹۰، ناترازی‌هایی با شکاف بسیار بالا بین ظرفیت بالقوه و بالفعل کشور ایجاد کرده است. در این شکاف بالا و ناترازی جدی که هم در حوزه‌ی تأمین گاز و هم در حوزه‌ی تأمین برق وجود دارد، تلاش اصلی دولت این بوده است که با مجموعه‌ای از اقدامات کوتاه‌مدت، زمینه را فراهم کند تا کمترین میزان تنگنا به تولیدکنندگان و صاحبان صنایع سرایت کند.
یک اتفاق مهم این است که بالاخره بعد از سالها حرف زدن، بازار مبادله‌ی گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی فعال شده است تا هر مجموعه‌ای که کمتر انرژی مصرف می‌کند، بتواند منفعت این میزان انرژی صرفه‌جویی‌شده‌ی خودش را دریافت کند. چون در شرایط گذشته‌ی ما یک بخش صنعتی با بهره‌وری پایین و اتلاف انرژی بالا با یک مجتمع صنعتی با بهره‌وری بالا و کمترین میزان ورودی انرژی تفاوت ویژه‌ای نداشت. ما باید نظام انگیزشی ایجاد کنیم تا خود فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان و صنایع بروند به سمت اینکه ببینند اگر فناوری و تکنولوژی‌شان را تغییر بدهند یا میزان مصرف انرژی را در قبال تولیدات خودشان کاهش بدهند، برایشان منفعت اقتصادی دارد.
اقدام دوم به کمک کردن دولت برای تأمین انرژی برمی‌گشت. اگر مجموعه‌هایی بتوانند یک نیروگاهی در کنار مجموعه‌ی اقتصادی خودشان ایجاد کنند، دولت برای آنها تسهیلات و کمک‌های لازم را فراهم می‌کند و بعدها خودشان می‌توانند از محل همین نیروگاه؛ برق مورد نیازشان را تأمین کنند یا برای گاز، ذخیره‌سازی‌های لازم را انجام دهند. لذا در صنایع مختلف پروژه‌هایی تعریف شد، کمک‌ها و تسهیلاتی پرداخت شد برای اینکه خود صنعت بتواند خودش را مصون و آسیب‌ناپذیر کند یا آسیب‌پذیری‌اش را کاهش دهد.
این جهت‌گیری‌هایی است که در سال ۱۴۰۳ با جدیت بیشتری دنبال خواهند شد. ما در بسته‌ی سال ۱۴۰۳ این را مصوب کردیم که باید حداقل ده روز قبل از اینکه اوج مصرف برق یا گاز شروع شود، به هر واحد صنعتی زمان‌بندی‌های لازم اعلام شود تا آن واحد صنعتی بتواند برنامه‌ریزی کند و اگر می‌خواهد تعطیلات هفتگی یا ایام تعمیرات صنعتش را در زمان اوج مصرف، جانمایی کند.
یک اتفاق مهم دیگر، در مورد ناترازی‌های بخشهای مالی کشور بود. ما متأسفانه همزمان با شروع فعالیت دولت سیزدهم با یک ناترازی جدی در حوزه‌ی مالیه و نظام پولی و بانکی دولت مواجه بودیم. اگر دولت ناترازی خودش را حل و فصل نکند از طریق تزاحم یا برون‌رانی بخش خصوصی، جا را برای آنها تنگ می‌کند. بنابراین دولتی که سهم بزرگ‌تری را به خودش اختصاص می‌دهد، جای کمتری برای بهره‌مندی بخش خصوصی باقی خواهد گذاشت، مگر اینکه ما این ناترازی‌ها را چاره کنیم.
اتفاق بسیار مهمی که در حوزه‌ی ناترازی‌های مالی دولت رخ داد این است که ما بعد از اینکه بی‌نظمی‌های گسترده‌ی بودجه‌ای و مالی را به‌سامان کردیم و حساب واحد خزانه را نه فقط برای دستگاه‌های دولتی بلکه برای شرکت‌های دولتی هم فراهم کردیم، دیدیم منابع دولت اتفاقاً برای نیازهای جاری و روزمره‌اش آن قدری هست که دولت محتاج استقراض از بانک مرکزی نشود. بعد از چند دهه برای اولین‌بار در تاریخ اقتصاد ایران، سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بدون اینکه خزانه‌ی دولت از بانک مرکزی استقراضی بکند توانست بودجه‌ی عمومی خودش را رتق و فتق کند. همچنین در سال ۱۴۰۲ اصابت در هدف پرداخت به ذی‌نفع نهایی را هم محقق کردیم.
شما می‌دانید که رشدهای نقدینگی چهل و چند درصدی را ابتدا به ۳۱ درصد و بعد به ۲۴ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ کاهش دادن، کار بسیار دشواری است. این مسئله انضباط خیلی سختگیرانهای را در شبکه‌ی بانکی کشور مستولی کرده است. مجموعه‌ی تدابیر انضباطی اعمال شد تا خود دولت بتواند از منابع خودش با بیشترین دقت و بهره‌وری و کمترین هدررفت و انحراف و فساد استفاده کند و بالطبع زمینه را فراهم کرد تا بخش خصوصی کشور بتواند بیشتر از منابع اقتصادی بهره‌مند شود.
یکی از نمونه‌ها، اتفاقی است که در مورد انتشار اوراق شرکتی رخ داد. شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱ توانستند خیلی بیشتر از سال ۱۴۰۰ از ظرفیت بازار سرمایه در تأمین مالی خودشان استفاده کنند. سال ۱۴۰۲ هم علی‌رغم همه‌ی فراز و فرودی که مجموعاً وضعیت بازار سرمایه داشت و وضعیت خیلی مطلوبی نبود، اما باز هم بیش از سال ۱۴۰۱ تأمین مالی بخشهای غیردولتی از طریق بازار سرمایه انجام شد. حتی دولت چشمش را بر منافع کوتاه‌مدت درآمدی خودش بست. گفت اگر قرار است رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری انجام شود و هر کسی منابعش را ببرد به سمت اینکه مجدد سرمایه‌گذاری کند و سود توزیع نکند، دولت از آن مالیات نمی‌گیرد. در واقع دولت به سرمایه‌گذاری معافیت مالیاتی داد. یکی از بزرگترین اعداد و ارقام افزایش سرمایه‌ی تمام شرکت‌های بخشهای غیردولتی و خصوصی کشور در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ ناشی از این سیاست‌های حمایت‌گرایانه بود که به ظاهر برای دولت تنگنای بودجه‌ای ایجاد می‌کرد اما در بلندمدت چون نفعش به چرخه‌ی رونق اقتصادی و تولید می‌رسد، مورد تأکید آقای رئیس‌جمهور بود.
در سیاست‌های کلی برنامه‌ی هفتم بر رسیدن به میانگین رشد اقتصادی ۸ درصدی از طریق افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید (منابع انسانی، سرمایه، فناوری و مدیریت) تأکید شده است. آن بحثی که در مورد مشوق‌های مالیاتی فرمودید می‌تواند یک عامل افزایش بهره‌وری باشد. آیا دولت طرح‌های دیگری هم برای افزایش بهره‌وری دارد؟
یک نکته عمومی درباره بهره‌وری در دولت سیزدهم وجود دارد. وقتی دولت این تصمیم را می‌گیرد که علی‌رغم محدودیت‌های خارجی و تحریمی، رونق تولید و اشتغال را افزایش بدهد، مجموعه‌ای از اقدامات را انجام می‌دهد؛ از تصمیمات آقای رئیس‌جمهور در سفرهای استانی گرفته تا تدابیر و سیاستهایی که در مرکز اتخاذ می‌شود مانند تحرکات خارجی و بین‌المللی، حل و فصل کردن مسائل مربوط به پیمان‌های شانگهای و بریکس و غیره. همچنین تحرک اقتصادی که سرریز هدفگذاری‌های جدی‌تر و حساب‌کشی و نظارت‌های دقیق‌تر دولت و دستگاه‌های نظارتی است برای اینکه نرخ رشد اقتصادی بالاتری محقق بشود، بیکاری حتماً کاهش پیدا کند و تورم در مسیر نزول بیفتد. بعلاوه توجه به صادرات غیرنفتی و صادرات نفتی کشور، تشکیل سرمایه‌ی ثابت یا سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی و مجموعه‌ی تحرکات مشابه، یک رویه‌ی فراگیر است که پیام لزوم بهره‌وری بیشتر را به مجموعه‌ی نظام اقتصادی منعکس می‌کند.
علاوه بر این تدابیر عام، مجموعه‌ای از سیاست‌ها و تدابیر خاص هم اتخاذ شد. طبق گزارشی که سازمان اداری و استخدامی در هیئت وزیران مطرح کرد، یکی از شاخص‌های خیلی خوب بهره‌وری کشور در مجموع هفت، هشت سال گذشته، شاخص سال ۱۴۰۱ است. آمار سال ۱۴۰۲ هم در مرحله‌ی محاسبه است.
آن تدابیر خاص چه بود؟ نکته‌ی اول این بود که دولت نسبت به افزایش میزان منبع و ورودی کاملاً حساب‌گرانه و دقیق و حتی سخت‌گیرانه عمل کرد؛ چه در مورد خاتمه‌ی طرح‌ها و پروژه‌هایی که باید انجام می‌گرفت، چه در مورد هزینه‌های جاری دستگاه‌ها. با وسواس حدأکثری تلاش شد تا کمترین میزان افزایش بودجه‌ی دستگاه‌ها و شرکت‌ها رقم بخورد. در عین حال هدفگذاری‌های عملکردی دورتری برای دستگاه متصور شود و اتفاق بیفتد.
اینکه اجازه نمی‌دهیم برای چند برابر شدن خروجی، منابع مالی چند برابر شود، ثمره‌اش این است که نسبت ستانده به نهاده در اقتصاد افزایش می‌یابد. دستگاه‌ها ناچارند تلاش کنند بدون اینکه پول خیلی بیشتری در اختیارشان باشد، عملکرد بالاتری داشته باشند. این عملکرد، عمدتاً از طریق اصلاحات ساختاری است. اقتصاد نفتی در قدیم متأسفانه بروکراسی و دیوان‌سالاری فرساینده و ناکارآمدی را به جا گذاشته بود. برای اینکه دولت بخواهد از این دیوان‌سالاری نفتی ناکارآمد کُند به سمت یک دیوان‌سالاری چابک و سریع گذر کند، ظرفیت لازم وجود داشت اما دولت باید سازمان‌ها را برای این ظرفیت جدید به‌خط می‌کرد. این مجموعه‌ای از اقدامات بود که با آئین‌نامه‌های خیلی سختگیرانهای ابتدای هر سال در هیئت وزیران مصوب و بعد ابلاغ و نظارت می‌شد.
نکته دوم حرکت کردن به سمت ظرفیت‌های اقتصاد دانش‌بنیان بود که با خودش یک بهره‌وری بالایی را همراه می‌کند؛ به این معنا که مجموعه‌ی عملکرد دولت به سمت یک دولت الکترونیک برود، مردم بخش زیادی از خدمات را بتوانند از طریق پنجره‌ی خدمات دولت الکترونیک دریافت کنند و خود دستگاه‌ها و سامانه‌های دولت هم با همدیگر متصل و یکپارچه شوند.
در گذشته خسّت اطلاعاتی وجود داشت. هر دستگاه احساس می‌کرد که اگر دسترسی سامانه‌اش به دستگاه دیگر داده شود، گویا یک بخشی از حیثیت سازمانی او خدشه‌دار شده است. دستور آقای رئیس‌جمهور مبنی بر این بود که همه باید بدون هیچ‌گونه محدودیتی در اشتراک‌گذاری اطلاعات همکاری کنند. این موجب شد که شما امروز می‌بینید بخش زیادی از خدماتی که دستگاه‌ها دارند انجام می‌دهند، از بسترهای سامانه‌ای استفاده می‌شود. این سیاست، به رشد قابل توجه بهره‌وری می‌انجامد.
خوب است مثالی از سازمان امور مالیاتی مطرح کنم؛ امروز بحمدالله بخش زیادی از تشخیص مالیاتی که به مؤدی ابلاغ می‌شود، اگر مؤدی به فرآیند دادرسی مالیاتی اعتراض دارد، قطعی کردن فرآیند دادرسی، تجدیدنظر بدوی و سایر فرآیندها همه در بسترهایی انجام می‌شود که دیگر نیازی به صرف هزینه‌های اضافی نیست. این نه تنها بهره‌وری را بالا می‌برد، بلکه شفافیت و پاسخگویی را نیز افزایش داده و به نظارت‌پذیر کردن، انضباط و کاهش فساد در اقتصاد ایران کمک می‌کند.
دسته‌ی سوم تدابیر، استفاده از ظرفیت‌های مردمی است؛ یعنی آزاد کردن پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مردمی که در اقتصاد ایران وجود داشت. دولت‌ها عمدتاً به این ظرفیت‌های مردمی روی خوش نشان نمی‌دادند، یک دیواری بین ادارات و دیوان‌سالاری‌ها با بقیه‌ی ظرفیت‌های جامعه و مردم بود. امروز اما اکثر دستگاه‌ها دارند از ظرفیت‌های نظارتی مردمی استفاده می‌کنند، مکانیزم‌های سوت‌زنی خیلی فراگیر شده است، ما اعداد خوبی از چند صد میلیون تا چند میلیارد در ذیل وزارت اقتصاد بابت سوت‌زنی‌های خیلی مؤثر پرداخت کردیم که توانست یک بخش خوبی از درآمدهای شناسایی نشده را به ما خبر دهد.
همین مسئله مولدسازی‌های دارایی‌های دولت، موجب بهره‌وری است. مصوبه‌ی سران سه قوه در هیئت عالی مولدسازی، برای اولین‌بار همه‌ی دستگاه‌ها را ملزم کرد که اگر زمین، سوله، ساختمان و انبار بلااستفاده‌ای دارید، باید به دارایی‌های مولد تبدیل کنید یا به بخش خصوصی واگذار کنید. اینکه می‌بینید این دولت بحمدالله دولت خاتمه‌دهنده پروژه‌های ناتمام است به خاطر این است که توانسته استفاده‌ی بهره‌ورتری از همین منابع بکند. دولت امروز می‌گوید: آقای پیمانکار! درست است سازمان برنامه و بودجه منابع نقدی ندارد برای اینکه شما پروژه‌ات را خاتمه بدهی، اما یک زمین در یک نقطه‌ی خیلی خوب شهری وجود دارد، وزارت راه، وزارت نیرو، وزارت صنعت و امثالهم این را در اختیار قرار می‌دهند، شما آن پروژه را تمام کن.
بنابراین افزایش بهره‌وری در نیروی انسانی، بهره‌وری در منابع مالی و بودجه‌ای با آن دقت‌ها و سختگیری‌ها و حسابرسی‌ها انجام می‌شود. بهره‌وری در دارایی‌های غیرمنقول و املاک و مستغلات دولت، نخ تسبیح مرتبط‌کننده‌ی این تدابیر است. اراده‌ی دولت این است که ما علی‌رغم شرایط سخت با فعال کردن ظرفیت‌هایی که موجود بود و متأسفانه چشم بر روی آنها می‌بستند، بتوانیم با بهره‌وری بیشتر، خروجی و رشد اقتصادی بالاتری را به دست بیاوریم.
تبیین راههای مشارکت مردم در تولید، از مطالبات مهم رهبر انقلاب است. برنامه‌ی دولت و وزارت اقتصاد برای تبیین و به کارگیری مشارکت مردم چیست؟ مثلاً ممکن است برخی سهام عدالت را الگوی مطلوب مشارکت مردم بدانند. اساساً وجوه مشارکت مردم را چه می‌دانید؟
بعد از تأکید رهبر معظّم انقلاب یک اتفاق مبارک در دولت رخ داد. اولین پیش‌نویس برنامه‌ی اقتصادی سال ۱۴۰۳ که در هیئت دولت مطرح شد، از همین زاویه به آن نقد شد. چون برای مشارکت مردم در برنامه‌ی ۱۴۰۳ شاهد موارد محدودی بودیم. آقای رئیس‌جمهور مجدد دستور بررسی دادند. برنامه برگشت و جلسه با دستگاه‌ها برگزار شد؛ فقط بر همین محور که چگونه می‌توان مسئله‌ی مشارکت مردم را در سیاست‌ها و تدابیر محقق کرد.
ببینید فراخوان و دعوت و همه‌ی اینها لازم است اما کافی نیست. ما به جهت میراثی که از دیوان‌سالاری نفتی دولت‌زده‌ی گذشته به ارث برده‌ایم، خیلی راه نرفته و کار نکرده در مورد جذب مشارکت‌های مردمی داشتیم. یک بخش مشارکت‌طلبی مردم در حوزه‌ی وظایف نظارتی اقتصاد است. این اتفاقات بحمدالله تا حد خوبی در سال ۱۴۰۲ رخ داد. شفافیت اطلاعات اقتصادی انجام شد؛ از شفافیت در صورت‌های مالی همه‌ی دو هزار شرکت دولتی و بخش عمومی -که تا پیش از این دولت اساساً شفاف نبود- تا شفافیت در ابر بدهکاران بانکی، بیمه‌ای، مالی و امثالهم، زمینه را برای نظارت عامه‌ی مردم فراهم کرده است.
فراتر از حوزه‌ی نظارت، حوزه‌ی مدیریت و تولید اقتصادی است. حوزه‌ی تولید یکی از مهم‌ترین کلیدواژه‌هایی است که می‌شود با درگاه ملی مجوزها آن را مترادف قرار داد؛ درواقع بسترسازی برای مشارکت عامه است. افرادی صاحب سرمایه یا صاحب ایده هستند، اما به جهت پیچ‌وخم‌های دستگاه‌های اجرایی اجازه نمی‌یافتند به تولید ورود پیدا کنند. الان با تسهیل صدور مجوزها این مانع برداشته شده است.
در لایه‌ی مدیریتی نیز مشکل این است که در یک جاهایی علی‌رغم اینکه به لحاظ حقوقی باید مردم - یعنی تعاونی‌ها و بخش خصوصی - می‌آمدند میدان‌دار می‌شدند، اما همچنان دولت میدان‌دار بود. رهبر انقلاب این تذکر را در بهمن‌ماه ۱۴۰۲ در دیدار تولیدکنندگان (۳) مطرح کردند. در اسفندماه آقای رئیس‌جمهور جلسه‌ی شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ را تشکیل دادند و به تمام وزارتخانه‌هایی که بنگاه‌هایی را دارند که در آن بنگاه سهام دولت حداقلی است اما همچنان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها هستند که دارند مدیریت می‌کنند، دستور دادند که از این تصدی‌گری و بنگاه‌داری خارج شوند و مدیریت را به بخش مردمی اقتصاد واگذار کنند. ان‌شاءالله یکی از پیگیری‌های ویژه‌ی دولت در سال ۱۴۰۳ اجرای این فرمان رهبر انقلاب خواهد بود.
مثالی که شما در موضوع سهام عدالت به آن اشاره کردید، از این مصادیق است. مردم سهام‌دار بودند اما اعمال حق مالکانه‌ی خودشان را نداشتند. آخر سال سود سهام عدالت به حساب حدود ۵۰ میلیون از شهروندان کشور توزیع می‌شد و تمام. در حالی که به میدان آوردن ظرفیت مردمی مستلزم این بود که ما نوع نقش‌آفرینی سهام عدالت را در ۳۶ شرکت ارزنده‌ی بورسی کشور -که سهام عدالتی هستند- بتوانیم تغییر دهیم. شورای‌عالی بورس در این زمینه مصوبه‌ی بسیار خوبی داشت. در اولین اقدام، مقرر شد نمایندگی سهام عدالت در شرکت‌های بورسی به خود کانون سهام عدالت برگردد. نمایندگان سهام عدالت که از سمت مردم انتخاب می‌شوند، بتوانند در کرسی‌های هیئت مدیره‌ی شرکت‌ها حضور پیدا کنند. البته باید یک صلاحیت‌های اقتصادی و مالی داشته باشند که اداره‌ی اقتصادی آن شرکت‌ها را دچار خلل تخصصی نکند و بیانگر نظرات کانون‌های سهام عدالت باشد.
دومین اتفاق که شاید از اولی مهم‌تر است این است که اعضای هیئت مدیره ۳۱ شرکت سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت واقعاً برآمده از اراده‌ی مردم استان و منطقه باشند. در مجمع عمومی استان افراد به عنوان نمایندگان شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انتخاب شوند. در سه استان مجمع برگزار شده و نمایندگان مردمی برگزیده شدند. ان‌شاءالله تا شش ماه آینده در تمام ۳۱ استان کشور این اتفاق می‌افتد.
مشابه این ظرفیت‌ها ما فراوان داریم. به عنوان مثال یکی از پیگیری‌هایی که وزارت اقتصاد و دارایی شروع کرده استفاده از سرمایه‌های خرد مردم در حوزه‌ی تولیداتی است که آن بخش از تولیدات، به جهت کمبود منابع مالی سال‌هاست روی زمین افتاده است. ما معادن بسیار ارزنده‌ای در شرق کشور داریم؛ معدن مس، معادن طلا و …. اگر مسئله‌ی تأمین مالی این معادن حل شود به سرعت قابل بهره‌برداری هستند.
با توجه به اینکه کنترل تورم و رشد نقدینگی همچنان اولویت دولت است، ممکن است بنگاه‌های تولیدی به دلیل سیاست انقباضی پولی دولت با مشکل تأمین مالی مواجه باشند. با توجه به اینکه شما سخنگوی اقتصادی دولت هستید، راهکار دولت -و به خصوص بانک مرکزی- برای حل این مسئله چیست؟ چطور از یک سو کنترل رشد نقدینگی و مهار تورم دنبال می‌شود و از دیگر سو سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی تأمین خواهد شد؟
واقعیت این است که اقتصاد ایران بیش از آنکه از جهت کمیت نقدینگی دچار مشکل باشد، به جهت کیفیت نقدینگی در سال‌های گذشته دچار آسیب بوده است؛ یعنی کانالهای انتقال منابع نقدینگی کشور به فعالیت‌های مولد، کانالهای مؤثری نبودند.
مانع اول این است که فعالیت‌های غیرمولد بازده بالایی داشتند و برای بسیاری از افراد جذاب بود که به سمت سفته‌بازی و دلالی بروند. با تصویب قانون مالیات بر سوداگری -یا عایدی سرمایه- که مراحل پایانی فرآیند قانونی‌اش را می‌گذراند، امیدوار هستیم سال ۱۴۰۳ اولین سال اجرای قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی باشد.
دومین مانعی که در سال‌های گذشته موجب می‌شد کیفیت نقدینگی در اقتصاد ایران پایین باشد، مسئله‌ی عدم تعریف مسیرهای انتقال این نقدینگی بود. به عنوان مثال همان‌طور که پایین‌دست سدها نیازمند به زه‌کشی است تا زمین‌ها از محل منابع پشت سد آبیاری شوند، ما هم به جهت سیاست‌های هدایت اعتبار در کشور نیازمند این هستیم که با کانال‌کشی منابع و اعتبارات را به پروژه‌های اقتصادی بخش مولد هدایت کنیم. البته آن پروژه‌ها هم باید به معنای اقتصادی کلمه قابلیت و جذابیت داشته باشند، نه اینکه به شکل فقط دستوری منبع تزریق شود بلکه باید از اهرم‌های تشویقی و تنبیهی بانک مرکزی و مالیاتی به نحوی استفاده کنیم که فعالان اقتصادی خودشان بیایند و هم‌راستا با سیاست هدایت اعتبار ما عمل کنند.
اگر مسیرهای غیرمولد به‌شدت بسته شود و اعتبار به فعالیت‌های مولد هدایت شود، این دو اتفاق وجه جمع است برای اینکه کشور هم بتواند نقدینگی خودش را کنترل کند و هم در عین حال تنگنای اعتباری را روی دوش تولیدکننده و صادرکننده نیندازد تا صدای نارضایتی تولیدکننده‌ها بلند نشود که ما کمبود منابع داریم، بانک‌ها تسهیلات اختصاص نمی‌دهند و امثالهم.
پیشنهاد ما این است که تسهیلات به صورت زنجیره‌های تولید باشد، نه اینکه فقط به متقاضی دست اول اعطا شود. فرض کنید یک کسی می‌خواهد یک پروژه‌ی عمرانی مثل گلخانه یا فعالیت صنعتی معدنی ایجاد کند، به جای اینکه به متقاضی دست اول تسهیلات بدهیم، به زنجیره‌ی دوم و سوم بدهیم و تا او وارد فعالیت تولیدی شود. ما بگوییم تسهیلات را می‌دهیم به کسی که برای تو مصالح فراهم کرد و شما رفتید آن کارگاه، کارخانه، گلخانه یا هر چیزی که لازم بود را ایجاد کردید. بنابراین در روش‌های تسهیلات زنجیره‌ای تولید، از اصابت نقدینگی به تولید مطمئن می‌شویم. در این حالت نگرانی نداریم و تسهیلات تورم‌آفرین نمی‌شود، بلکه حتماً منجر به افزایش تولید می‌شود.
کد خبر 6097617
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند